Μια προειδοποίηση από το μέλλον της ενέργειας
|
|
Στις 28 Απριλίου 2025, μια καταστροφική διακοπή ρεύματος βύθισε εκατομμύρια ανθρώπους στην Ισπανία και την Πορτογαλία στο χάος. Η διακοπή ρεύματος, μία από τις μεγαλύτερες στην Ευρώπη στην πρόσφατη ιστορία, χτύπησε λίγο μετά το μεσημέρι, διακόπτοντας άμεσα την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος και διαταράσσοντας τις μεταφορές, την υγειονομική περίθαλψη και τις επικοινωνίες σε όλη την Ιβηρική Χερσόνησο. Τα φανάρια έσβησαν, σχεδόν 400 πτήσεις στο αεροδρόμιο της Μαδρίτης καθυστέρησαν ή ακυρώθηκαν και τα νοσοκομεία έσπευσαν να διατηρήσουν σε λειτουργία τα συστήματα έκτακτης ανάγκης. Ο εθνικός σιδηρόδρομος της Ισπανίας, Renfe, σταμάτησε εντελώς, αφήνοντας τους επιβάτες ακινητοποιημένους για ώρες. Αυτή η καταστροφή δεν προκλήθηκε από ακραία καιρικά φαινόμενα ή φυσικές καταστροφές, αλλά από μια επικίνδυνα ασταθή εξάρτηση από τις διαλείπουσες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Κατά ειρωνικό τρόπο, η Ισπανία και η Πορτογαλία έχουν υποστηρίξει τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας πιο δυναμικά από τις περισσότερες χώρες. Το 2023, η ηλιακή και η αιολική ενέργεια παρήγαγαν περίπου το 40% της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της Ισπανίας και της Πορτογαλίας. Ωστόσο, αυτή η πράσινη ουτοπία μετατράπηκε σε εφιάλτη, καθώς η απρόβλεπτη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας αποκαλύφθηκε ξεκάθαρα. Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας: Καθαρές, αλλά ΑναξιόπιστεςΟι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, κυρίως η αιολική και η ηλιακή, είναι εγγενώς διαλείπουσες — εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις καιρικές συνθήκες. Τα δίκτυα της Ισπανίας και της Πορτογαλίας αντιμετώπισαν δυσκολίες υπό διακυμάνσεις, όπου ακόμη και μικρές διακοπές μπορούν να οδηγήσουν σε καταστροφικές βλάβες. Κατά τη διάρκεια της διακοπής, μια σημαντική ταλάντωση αποσταθεροποίησε την ηλεκτρική συχνότητα, προκαλώντας αυτόματες διακοπές λειτουργίας σε όλο το δίκτυο ( Financial Times ). Οι αρχές υποστήριξαν ότι η άνοδος της θερμοκρασίας το μεσημέρι μπορεί να έχει επιβαρύνει το δίκτυο, αλλά η σημερινή πρόβλεψη του AccuWeather για την Ισπανία δείχνει το αντίθετο. Οι θερμοκρασίες σε όλη την ενδοχώρα παραμένουν μέτριες, κυμαινόμενες από τα μέσα της δεκαετίας του '50 έως τα χαμηλά της δεκαετίας του '70 , σχεδόν μη ακραίες συνθήκες που θα μπορούσαν να αποσταθεροποιήσουν αξιόπιστα ένα ισχυρό ενεργειακό σύστημα. Αυτό αμφισβητεί τις επίσημες εξηγήσεις και υπογραμμίζει πόσο εύθραυστο μπορεί να είναι ένα δίκτυο που τροφοδοτείται κυρίως από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας... ακόμη και σε κανονικές καιρικές συνθήκες. Ενώ οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έχουν αναμφισβήτητα περιβαλλοντικά οφέλη, η ασταθής φύση τους απαιτεί ισχυρή υποδομή δικτύου, σημαντικές εφεδρικές πηγές ενέργειας και εκτεταμένες λύσεις αποθήκευσης, καμία από τις οποίες δεν ήταν επαρκώς υπάρχουσα. Η περιορισμένη ικανότητα διασύνδεσης με γειτονικές χώρες επιδείνωσε περαιτέρω την κατάσταση, εμποδίζοντας την Ισπανία και την Πορτογαλία να αντλούν αποτελεσματικά ενέργεια από αλλού κατά τη διάρκεια της κρίσης. -Πόσο σπάνιες είναι στην πραγματικότητα τέτοιες διακοπές ρεύματος; Σύμφωνα με την Independent , οι διακοπές ρεύματος αυτής της κλίμακας είναι εξαιρετικά σπάνιες για προηγμένες χώρες όπως η Ισπανία και η Πορτογαλία...... αλλά καθώς η εξάρτηση από ασταθείς πηγές ενέργειας αυξάνεται, ενδέχεται να δούμε περισσότερες από αυτές. -Πόσες ζωές μπορεί να χαθούν ή να επηρεαστούν σοβαρά λόγω αυτής της διακοπής ρεύματος; Νοσοκομεία που λειτουργούν με εφεδρικές γεννήτριες, υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης που επιβραδύνονται ή έχουν σταματήσει, ευάλωτοι πληθυσμοί που έχουν αποκλειστεί χωρίς απαραίτητο ιατρικό εξοπλισμό, αυτές οι συνέπειες ξεπερνούν κατά πολύ τις υποθετικές απειλές που θέτει η ίδια η κλιματική αλλαγή. Η σκοτεινή πλευρά των ανανεώσιμων πηγών ενέργειαςΠίσω από τους τίτλους τέλους της μαζικής διακοπής ρεύματος στην Ισπανία και την Πορτογαλία κρύβεται μια δυσάρεστη αλήθεια: η μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η οποία καθοδηγείται από ανησυχητικές πολιτικές για το κλίμα, δημιουργεί τρωτά σημεία που απειλούν άμεσα ανθρώπινες ζωές. Η διακοπή προκλήθηκε από μια δραματική πτώση άνω των 10 GW στην παροχή ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία συνδέεται άμεσα με την απρόβλεπτη φύση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Οι ταχύτητες του ανέμου παρουσίασαν σημαντικές διακυμάνσεις στις 28 Απριλίου, μειώνοντας απότομα την παραγωγική ικανότητα ακριβώς τη στιγμή που η ζήτηση αυξήθηκε το μεσημέρι. Σε αντίθεση με τους σταθμούς άνθρακα, φυσικού αερίου ή πυρηνικών σταθμών, οι οποίοι παρέχουν αξιόπιστα ενέργεια ανεξάρτητα από τον καιρό, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας παρουσίασαν ύφεση ακριβώς όταν ήταν περισσότερο απαραίτητες. Ο διαχειριστής του δικτύου της Ισπανίας, Red Eléctrica, αναγνώρισε ότι οι περιορισμένες διασυνδέσεις και η ανεπαρκής αποθήκευση μπαταριών παρεμπόδισαν σοβαρά την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης. Με μόλις 5% χωρητικότητα διασύνδεσης σε σύγκριση με το συνιστώμενο 15%, η Ισπανία και η Πορτογαλία απομονώθηκαν ακριβώς όταν η σταθερότητα είχε τη μεγαλύτερη σημασία. Η λεπτομερής ανάλυση αποκαλύπτει ότι αυτή η διακοπή ρεύματος δεν ήταν ένα μεμονωμένο περιστατικό... είναι μια προβλέψιμη συνέπεια της βιαστικής μετάβασης από σταθερές πηγές ορυκτών καυσίμων χωρίς επαρκή σχεδιασμό ή επενδύσεις σε υποδομές. Μελέτες δείχνουν σταθερά ότι οι διακοπές ρεύματος αυξάνουν σημαντικά τα ποσοστά θνησιμότητας, ιδίως μεταξύ των ευάλωτων ομάδων. Σύμφωνα με τους αξιωματούχους της δημόσιας υγείας, οι παρατεταμένες διακοπές ρεύματος συσχετίζονται με αυξημένα ποσοστά θνησιμότητας από βλάβες ιατρικών συσκευών, έκθεση σε ακραία ζέστη ή κρύο και διακοπές σε βασικές ιατρικές υπηρεσίες. Κατά ειρωνικό τρόπο, η κλιματική αλλαγή δεν έχει προκαλέσει ποτέ άμεσα τόσο εκτεταμένες και άμεσες, απειλητικές για τη ζωή, διακοπές ρεύματος. Ωστόσο, οι «λύσεις» που προτείνουν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής, δηλαδή η ταχεία επέκταση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας χωρίς κατάλληλες διασφαλίσεις, είναι πλέον αποδεδειγμένα επικίνδυνες. Η συσκότιση στην Ισπανία και την Πορτογαλία πρέπει να χρησιμεύσει ως κώδωνας κινδύνου. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας από μόνες τους δεν μπορούν να στηρίξουν τις σύγχρονες κοινωνίες. Ισορροπημένες, ρεαλιστικές ενεργειακές πολιτικές, που να αγκαλιάζουν σταθερές πηγές ενέργειας παράλληλα με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, είναι ζωτικής σημασίας. Χωρίς αυτόν τον ρεαλισμό, διατρέχουμε τον κίνδυνο περαιτέρω συσκότισης, απώλειας περισσότερων ζωών και ενός ειρωνικά καταστροφικού αποτελέσματος από πολιτικές που αποσκοπούν να μας «σώσουν». |
