ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ
Συνέχεια
4) ΠΕΤΩΝΤΑΣ ΣΕ ΟΜΑΔΕΣ:
Αν ένα μόνο πουλί μπορεί να σταθεί τυχερό και περάσει ανέπαφο μέσα από καλώδια ή το λαβύρινθο ενός αιολικού πάρκου, εκείνα που πετούν σε σμήνη συνήθως έχουν ένα ποσοστό απωλειών περνώντας από κάτι αντίστοιχο.
Οι λόγοι είναι προφανείς:1) νόμος των αριθμών, 2) πλάτος και βάθος του σμήνους, 3) τα πουλιά που πετούν πίσω από άλλα έχουν μειωμένη ορατότητα του τι υπάρχει μπροστά.
5) ΚΑΙΡΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΚΑΙ ΟΡΑΤΟΤΗΤΑ
Συμβαίνουν περισσότερα ατυχήματα στους ανθρώπους, είτε αυτοκινητιστικά, είτε ως πεζοί, όταν ο καιρός είναι κακός.
Πώς περιμένουμε, λοιπόν, ότι τα πουλιά δεν θα παρασυρθούν στην τροχιά ενός ρότορα όταν η ορατότητά τους είναι χαμηλή λόγω βροχής ή σκοταδιού, ή όταν δυνατοί άνεμοι τα βγάζουν από την πορεία πτήσης τους;
Η παρακάτω περιγραφή της πτήσης 5 αγριόκυκνων μιλάει από μόνη της:
Birds and Windfarms - The flight of the whooper swans
6) ΕΝΣΤΙΚΤΟ:
Τα πουλιά, όπως κάθε άλλο ζώο, αναγνωρίζουν ζωντανά πλάσματα και όχι αντικείμενα ως πιθανούς κινδύνους. Το ένστικτό τους δεν τα προειδοποιεί για κεραίες τηλεόρασης, ηλεκτρικά σύρματα ή ανεμογεννήτριες.
Ένα πτερύγιο 30 μέτρων που περιστρέφεται με 161 χλμ την ώρα ή και περισσότερο, θα σκοτώσει οποιοδήποτε πλάσμα χτυπήσει –δείτε φωτογραφίες αποκεφαλισμένου αετού, ανοίγοντας το όρνιο στα δύο:
Birds and windfarms - Critical analysis of 4 reports on bird mortality at windfarm sites.
Στο Altamont Pass, της Καλιφόρνια, 40 με 60 χρυσαετοί και «εκατοντάδες» γερακιών και βραχοκιρκίνεζων (είδος μικρού γερακιού), εκτός από άλλα πουλιά, πέφτουν θύματα των ανεμογεννητριών κάθε χρόνο (Grainger Hunt, 2001).
Οι εκτιμήσεις από την τελευταία μελέτη του Dr. Smallwood δείχνουν ακόμη μεγαλύτερους αριθμούς (100+ αετούς και 500 άλλα αρπακτικά κάθε χρόνο – βλέπε Chilling Statistics.
Ακόμα νοτιότερα ένα άλλο αιολικό σκοτώνει 4000 με 7000 πουλιά το χρόνο (McCrary et al. 1993).
Τα μικρά πουλιά, περισσότερα σε αριθμό και συχνά πετώντας σε σμήνη, σφαγιάζονται σε μεγαλύτερο αριθμό. Στο Nasudden της Νορβηγίας, οι ερευνητές Winkelman και Karlsson βρήκαν 49 νεκρά πουλιά στη βάση μιας ανεμογεννήτριας μετά από μία μόνο νύχτα μετανάστευσης.
Στην Tarifa της Ισπανίας, έχουμε καταγράψει στοιχεία ότι στα «πάρκα» πέφτουν θύματα 13 προστατευόμενα είδη πουλιών (πηγή: Windpower Monthly – ένα περιοδικό συνταγμένο από την ίδια την βιομηχανία αιολικών)
Στο Navarre, 368 ανεμογεννήτριες σκότωσαν 409 όρνεα, 24 αετούς και άλλα αρπακτικά, 650 νυχτερίδες και 6000 μικρά πουλιά σε ένα μόνο χρόνο – βλέπε
Birds and windfarms - Bird Genocide at windfarm sites
Νέα στοιχεία για θανατώσεις πουλιών έρχονται από την Γερμανία, την Αυστραλία, τις ΗΠΑ, παρά τις προσπάθειες της βιομηχανίας αιολικών να επιλέξουν προσεκτικά τους συμβούλους που διεξάγουν την έρευνα.
Μόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι η κατάσταση «υπό έλεγχο». Μια μικρή ομάδα ειδικών, πάντα των ίδιων, βρίσκουν πάντα μηδενικές ή σχεδόν μηδενικές απώλειες σε πουλιά. Εντυπωσιασμένοι από αυτό το ρεκόρ, οι Γάλλοι προσέλαβαν έναν από αυτούς για να κάνει μια πενταετή έρευνα στη χώρα τους: όπως ήταν αναμενόμενο, βρήκε μηδενικούς θανάτους.
7) ΔΙΝΕΣ:
Οι ανεμογεννήτριες δημιουργούν ισχυρές αναταραχές του αέρα κατά την περιστροφή τους και γύρω από τις λεπίδες του ρότορα. Έτσι μπορούν εύκολα να ρίξουν ένα πουλί ή μια νυχτερίδα στο έδαφος ή να επηρεάσουν την πτήση τους.
ΑΡΠΑΚΤΙΚΑ ΠΟΥΛΙΑ:
- όραση:
Τα αρπακτικά πουλιά, όπως οι άνθρωποι και τα αρπακτικά ζώα γενικά, έχουν τα μάτια τους στο μπροστινό μέρος του κεφαλιού, για να αντιλαμβάνονται καλά τι είναι μπροστά τους. Η όρασή τους είναι ανώτερη από εκείνη των άλλων ζώων: ένας πετρίτης μπορεί να εντοπίσει ένα περιστέρι που πετάει 10 μίλια μακριά.
Καθώς κυνηγούν, εστιάζουν συχνά τα μάτια τους σε μεγάλες αποστάσεις, γεγονός που τους επιτρέπει να εντοπίζουν τη λεία τους προτού να μπορέσει να τους δει.
Οποιοσδήποτε χρησιμοποιεί μια κάμερα ξέρει ότι όταν ο φακός είναι εστιασμένος σε ένα μακρινό σημείο, κλαδιά που μπορεί να κινούνται στο πρώτο πλάνο διακρίνονται με δυσκολία. Το ίδιο συμβαίνει με τους βραχίονες μιας γιγαντιαίας τουρμπίνας όταν τα μάτια του αρπακτικού είναι εστιασμένα σε μια περιοχή πέρα από αυτούς.
Ο κίνδυνος αυξάνεται από το γεγονός ότι, κατά την επίθεση «κλειδώνουν» στη λεία τους.
Σε απόδειξη αυτού έχουμε καταγράψει πετρίτες να προσκρούουν πάνω σε απολύτως ορατά, ακίνητα καλώδια υψηλής τάσης – καθώς επίσης να σκοτώνονται από ανεμογεννήτριες.
- σχέδια πτήσεων:
Τα αρπακτικά πουλιά την περισσότερη ώρα γλιστρούν πάνω σε ρεύματα αέρα ώστε να μην σπαταλούν ενέργεια. Χρησιμοποιούν ανοδικά ρεύματα αέρα, τα οποία σχηματίζονται συνήθως κατά μήκος βουνοπλαγιών και κορυφογραμμών, όπου βρίσκονται και τα αιολικά για τον ίδιο λόγο. Και παρασύρονται από τον αέρα, τον ίδιο αέρα που φυσά μέσα από τις ανεμογεννήτριες.
Κάποια όπως ο χρυσαετός, πετούν συνεχόμενα σε δεδομένο ύψος, δηλαδή κοντά στο έδαφος. Συχνά περνούν κάτω από τις ανεμογεννήτριες, αλλά κάποιες φορές δεν βρίσκονται αρκετά χαμηλά, ειδικά αν ένα φύσημα του αέρα τα στείλει προς τα επάνω.
Το ίδιο και τα γεράκια, οι Κίρκοι και οι κουκουβάγιες: πετούν συχνά χαμηλότερα από τους ρότορες. Αλλά κάποια στιγμή θα πάνε ψηλότερα για να κουρνιάσουν ή να πετάξουν ψηλότερα, χωρίς να υπολογίζουν πάντα ότι μια λάμα πάνω από τα κεφάλια τους, σχίζει 100 μέτρα σε λιγότερο από 1.5 δευτερόλεπτα.
- κούρνιασμα:
Τα αρπακτικά πουλιά συνήθως κουρνιάζουν σε ψηλές κατασκευές. Ημέρες που δεν φυσάει και οι βραχίονες των ανεμογεννητριών είναι ακίνητες, οι ανεμογεννήτριες θα προσελκύσουν αρπακτικά και θα γίνουν τόποι για κούρνιασμα. Όταν έχουν κουρνιάσει μια φορά, συνήθως επιστρέφουν, είτε οι βραχίονες περιστρέφονται, είτε όχι.
Ακόμα και τουρμπίνες με σωληνοειδές σχήμα μπορεί να τα προσελκύσουν για αυτό το σκοπό:γλάροι έχουν θεαθεί να κουρνιάζουν στις ατράκτους τουρμπίνων στο θαλάσσιο αιολικό Tuno Knob, στη Δανία.(Birdlife/Bern report //mitglied.lycos.de/WilfriedHeck/wf&birds.pdf - section 2E).
- τέλειο περιβάλλον για κυνήγι:
Ένας άλλος λόγος που έλκονται από τα «πάρκα» είναι ότι η περιοχή έχει καθαριστεί από την αρχική της βλάστηση. Είναι ιδανική για την ανάπτυξη πληθυσμών τρωκτικών:στο έδαφος, που έχει πρόσφατα σκαφτεί από χωματουργικά μηχανήματα, είναι ευκολότερο να σκαφτούν λαγούμια·και το γρασίδι φυτρώνει άφθονο σε ανοιχτές περιοχές, παρέχοντας πολλούς σπόρους και βλαστούς για τροφή. Αγριοπετηνοί, πέρδικες, φασιανοί και άλλα αρπακτικά πουλιά-προτιμούν επίσης αυτά τα μέρη.
Οι λαγοί και οι αγριοπετεινοί προσελκύουν τους αετούς· μικρότερα αρπακτικά πουλιά προσελκύουν πετρίτες· οι αρουραίοι προσελκύουν γερακίνες, βραχοκιρκίνεζα, Ψαλιδιάρηδες και Κίρκους. Ο ανοιχτός τόπος και η παρουσία θηραμάτων κάνει τα αιολικά πάρκα ιδανική περιοχή κυνηγιού για τα αρπακτικά.
- φαύλος κύκλος:
Καθώς οι γιγαντιαίοι βραχίονες σκοτώνουν τα ιπτάμενα αρπακτικά, τα τρωκτικά τείνουν να πολλαπλασιάζονται στις περιοχές των αιολικών. Εξάλλου, τα κουφάρια των πτηνών τους παρέχουν μια διατροφή πλούσια σε πρωτεΐνες – στη δεύτερη έκθεσή του ο Dr. Lekuona κατέγραψε ποντίκια να τρώνε νεκρά πουλιά με κάμερες νυχτερινής όρασης (Lekuona 2002).
Και η πληθώρα των τρωκτικών προσελκύει περισσότερα αρπακτικά που σφαγιάζονται. Είναι ένας φαύλος κύκλος, μια «μαύρη τρύπα» μέσα στην οποία μπορεί να εξαφανιστούν ολόκληροι πληθυσμοί αρπακτικών.
Τα βραχοκιρκίνεζα, εκτός άλλων, πεθαίνουν σε μεγάλο αριθμό σε περιοχές αιολικών πάρκων: έχουν καταγραφεί στο Altamont Pass της Καλιφόρνια (πάνω από 100 ετησίως), στην Tarifa (πάνω από 50), και στο Navarre, το Βέλγιο και τη Γερμανία.
- περαιτέρω επίδραση του φαινομένου της «μαύρης τρύπας»:
Όταν ένα αρπακτικό (ή το ζευγάρι) έχει σκοτωθεί από τις ανεμογεννήτριες που έχουν τοποθετηθεί στην περιοχή τους, αυτή η περιοχή αναπαραγωγής μένει κενή. Αργά ή γρήγορα ένα άλλο αρπακτικό θα διεκδικήσει την περιοχή ως δική του. Μπορεί να είναι ένα νεαρό που ήρθε από εκατοντάδες ή και χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά*, στην οποία περίπτωση η «μαύρη τρύπα» θα έχει εθνική ή διεθνή επίδραση σε ένα συγκεκριμένο πληθυσμό πουλιών.
* Στην Ισπανία, ένας ραδιοπομπός πάνω σε ένα νεαρό, αυτοκρατορικό αετό απέδειξε ότι αυτό το μη-αποδημητικό πουλί πέταξε από την Ισπανία στη Σενεγάλη και πίσω, πριν επιλέξει μια περιοχή ως δική του. (Quercus – Ισπανικό περιοδικό άγριας φύσης).
Το Altamont Pass της California, είναι τέλειο παράδειγμα του φαινομένου μαύρης τρύπας για τους χρυσαετούς και τα γεράκια και τα red-tailed hawks - βλέπε:
Birds and windfarms - Critical analysis of 4 reports on bird mortality at windfarm sites. Εκεί οι ανεμογεννήτριες τυγχάνει να είναι τοποθετημένες σε μια «περιοχή διασποράς» δηλαδή, μια περιοχή ακατάλληλη για φώλιασμα αλλά με άφθονη λεία: εκεί πάνε τα νεαρά, ανώριμα για να τραφούν, ένα μέρος όπου δεν προστατεύεται από τα ενήλικα.
Κάθε κατάλληλος τόπος κυνηγιού που έχει λεία και που δεν είναι κατειλημμένος από ένα ζεύγος, είναι ένας πιθανός τόπος διασποράς. Όταν καταλαμβάνεται από ανεμογεννήτριες, θα εξελιχθεί σε μια καταβόθρα πληθυσμού αρπακτικών.
Το αιολικό Edinbane/Ben Aketil που σχεδιάζεται να δημιουργηθεί στη Σκωτία, θα είναι ακριβώς μια τέτοια περίπτωση.
9) ΙΠΤΑΜΕΝΑ ΘΗΛΑΣΤΙΚΑ.
Από το Navarre της Ισπανίας έχουμε αποδεικτικά στοιχεία ότι οι νυχτερίδες σκοτώνονται σε μεγάλο αριθμό από τις ανεμογεννήτριες (ο Dr. Lekuona* υπολόγισε ότι 368 τουρμπίνες σκότωσαν 650 νυχτερίδες σε ένα χρόνο). Αυτό υποδεικνύει ότι ακόμα και συστήματα αντίληψης τύπου ραντάρ, είναι ανίκανα να σώσουν ιπτάμενα πλάσματα από αυτές τις μηχανές.
Ιδού και τα στοιχεία που λάβαμε από τον καθηγητή Hans Erkert, του πανεπιστημίου του Tuebingen, Ινστιτούτο Ζωολογίας στη Γερμανία:
«Στη Γερμανία μέχρι στιγμής έχουν διεξαχθεί μόνο λίγες έρευνες πάνω στην επίδραση των ανεμογεννητριών στους πληθυσμούς νυχτερίδων. Παρόλα αυτά, αυτές οι λίγες έρευνες δείχνουν ήδη ότι οι ανεμογεννήτριες μπορεί να έχουν μοιραίες επιπτώσεις για τις αποδημητικές νυχτερίδες και /ή τοπικούς πληθυσμούς νυχτερίδων. Έτσι, κάτω από ανεμογεννήτριες έχει βρεθεί ένας σημαντικός αριθμός νεκρών νυχτερίδων.
Στη Σουηδία και τη Γερμανία τα θύματα που έχουν συλλεχθεί από αιολικά, ανήκαν σε 10 διαφορετικά είδη νυχτερίδας. Καθώς πολλά από τα θύματα τα οποία βρέθηκαν τέλη καλοκαιριού και φθινόπωρο, ανήκαν σε αποδημητικά είδη, οι ειδικοί στις νυχτερίδες υποθέτουν ότι σκοτώνονται κατά κύριο λόγω κατά την μετανάστευση τους στον τόπο χειμερινής διαμονής τους. Και κατά τη μετανάστευση είναι πιθανό αυτές οι νυχτερίδες να μην χρησιμοποιούν το σύστημα υπερήχων σόναρ τόσο για προσανατολισμό αλλά να βασίζονται περισσότερο στην όραση ή σε κάθε άλλη άγνωστη μέχρι στιγμής αίσθηση για τον προσανατολισμό (π.χ. τη χρήση του μαγνητικού πεδίου της γης όπως κάποια πουλιά).
Παρόλα αυτά, εκτός από τα αποδημητικά αυτά είδη, ένας αξιόλογος αριθμός μη-αποδημητικών νυχτερίδων έχουν βρεθεί ανάμεσα στα θύματα που συλλέχθηκαν κάτω από ανεμογεννήτριες.
Αρχίζοντας από αυτή την παρατήρηση, οι ειδικοί έχουν αναρωτηθεί κατά πόσο οι ανεμογεννήτριες μπορεί να έλκουν τις νυχτερίδες όταν κυνηγούν- πιθανά επειδή η θερμότητα που εκλύεται από το μηχανισμό περιστροφής ή τα φώτα αεροπορικής ασφάλειας μπορεί να προσελκύουν έντομα τα οποία συσσωρεύονται στη επικίνδυνη ζώνη του ρότορα. Μια υποθετική εξήγηση που δόθηκε από κάποιους ειδικούς που προσπάθησαν να αιτιολογήσουν γιατί οι νυχτερίδες σκοτώνονται από τα αιολικά παρά το συνήθως πολύ αποτελεσματικό τους σύστημα ηχοεντοπισμού, είναι ότι λόγω του σχήματος των πτερυγίων του ρότορα, οι υπερηχητικοί παλμοί των νυχτερίδων μπορεί να μην αντανακλώνται προς τα αυτιά τους αλλά να αλλάζουν πορεία ώστε γίνονται «ακουστικά τυφλές» σε αυτές τις συγκεκριμένες συνθήκες προσανατολισμού.
Όπως έχει ήδη επισημανθεί από τον Ισπανό συνάδελφό μας, η εξαιρετικά μεγάλη ταχύτητα περιστροφής της άκρης των πτερυγίων του ρότορα είναι ένας άλλος μεγάλος κίνδυνος για την ασφάλεια των νυχτερίδων που κυνηγούν. Μια επιπλέον παρατήρηση που δεν είναι (πλήρως) κατανοητή είναι ότι, πολλές νυχτερίδες που εντοπίζονται νεκρές κάτω από μεγάλες ανεμογεννήτριες δεν έχουν καμιά ένδειξη τραυματισμού που να υποδεικνύει ότι χτυπήθηκαν από το ρότορα. Λόγω κάποιων άλλων παρατηρήσεων σε αυτές τις νυχτερίδες, αρκετοί επιστήμονες τώρα υποθέτουν ότι τα περιστρεφόμενα πτερύγια παράγουν μια υπο-πίεση η οποία προκαλεί το θάνατό τους όταν περνούν αυτή τη ζώνη αποσυμπίεσης (αρχή:ασθένεια αποσυμπίεσης των δυτών όταν ανεβαίνουν στην επιφάνεια πολύ γρήγορα).
Συνοψίζοντας: Σήμερα ξέρουμε ότι πολλές από τις προστατευόμενες νυχτερίδες σκοτώνονται από τις ανεμογεννήτριες, παρόλο που δεν ξέρουμε ακόμα τις πραγματικές αιτίες αυτής της καταστροφής. Παρόλα αυτά οι ειδικοί νυχτερίδων ισχυρίζονται ότι σε περίπτωση σχεδιασμού μεγάλων αιολικών, δεν θα πρέπει να αγνοείται η επίπτωσή τους στις αποδημητικές και τις τοπικές κοινότητες νυχτερίδων γιατί τουλάχιστον στην Ευρώπη η νυχτερίδα είναι από τα θηλαστικά υπό μεγαλύτερη απειλή εξαφάνισης.
Πηγή: Brinkman, R. and Schauer-Weisshahn, H. (2002): Welche Auswirkungen haben Windenergieanlagen auf Fledermäuse? In: "Der Flattermann", Mitteilungen der Arbeitsgemeinschaft Fledermausschutz Baden-Württemberg e.V.,
Vol. 14, pp 21-22. Robert.Brinkmann@t-online.de and Horst Schauer-Weisshahn (weisshahn@arcor.de)
Περαιτέρω στοιχεία για θανάτους νυχτερίδων έχουμε από το όρος Blackbone στις ανατολικές Η.Π.Α.:
2.700 νυχτερίδες σκοτώθηκαν από 44 ανεμογεννήτριες σε ένα χρόνο – θα ανεβάσω το σχετικό σύνδεσμο σύντομα
Συχεχίζεται
