''ΑΝΕΜΟΜΑΖΩΜΑΤΑ"
"Ποιος είναι έτοιμος να αντιμετωπίσει κάτι παρόμοιο;
"Ποιος είναι έτοιμος να αντιμετωπίσει κάτι παρόμοιο;
EΞΑΙΡΕΤΙΚΟ:
Αυτή τη στιγμή δεν είναι γνωστή σε όλη της την έκταση η «αιολική επιδρομή» στην Κρήτη και σε ολη την χώρα .
Οι εταιρείες υποβάλλουν συνεχώς και νέες αιτήσεις, ενώ ιδρύονται όλο και περισσότερες ανώνυμες εταιρείες με στόχο την εκμετάλλευση των ΑΠΕ.
Οι εταιρείες αυτές συχνά αλληλοδιαπλέκονται, πουλάει η μία στην άλλη συμμετοχές, ενώ από πίσω τους βρίσκονται και ορισμένοι πολυεθνικοί ενεργειακοί κολοσσοί, όπως η γαλλική Electricité de France (EdF), η οποία βέβαια είναι εταιρεία κυρίως πυρηνικής ενέργειας, αλλά δεν λέει όχι και στις βΑΠΕ, μέσω τις θυγατρικής της EdF Energies Nouvelles (ΕΕΝ), η οποία από το 2005 διαθέτει και ελληνικό παρακλάδι (ΕΕΝ Hellas), και η ιταλική ENEL.
Η εταιρεία Invest in Greece (Επενδύστε στην Ελλάδα), στην οποία έχει ανατεθεί από την κυβέρνηση ο έλεγχος και η αξιολόγηση των αιτήσεων για το fast track, αρνήθηκε εγγράφως να παραχωρήσει στους φορείς της Κρήτης στοιχεία για τα έργα που έχει εγκρίνει.
«Η άρνηση αυτή», δηλώνει το Παγκρήτιο Δίκτυο κατά των Βιομηχανικών ΑΠΕ, «ισοδυναμεί με παρεμπόδιση των πολιτών ακόμα και να ενημερωθούν για ζωτικές και πολιτικές αποφάσεις που υποκαθιστούν τον αναπτυξιακό, χωροταξικό και περιβαλλοντικό σχεδιασμό και όχι μόνο με προσχηματική άρνηση πρόσβασης στην περιβαλλοντική πληροφορία, όπως αναφέρεται στο έγγραφο με το οποίο η Invest in Greece αρνήθηκε την παραχώρηση στοιχείων».
Ζητήσαμε από την αρχιτέκτονα του Ηρακλείου Βάννα Σφακιανάκη, η οποία παρακολουθεί από κοντά την πορεία αυτών των σχεδιασμών, να μας περιγράψει τη θεσμική κατοχύρωση της νέας ενεργειακής πολιτικής.
Κατά τη γνώμη της, « η νομοθεσία παραβιάζει τα όρια ».
Το 2001, με τον Ν. 2941 έγινε το πρώτο βήμα.
Καθορίστηκε ότι τα έργα ΑΠΕ, ως έργα δημόσιας ωφέλειας, ανεξάρτητα από τον φορέα υλοποίησής τους (ιδιώτη ή το Δημόσιο), επιτρέπεται να πραγματοποιούνται σε .......δάση και δασικές εκτάσεις.
Η άδεια που εκδίδεται για τα έργα αυτά αποτελεί νόμιμο τίτλο χρήσης της έκτασης και ο τίτλος αυτός παραμένει έγκυρος και ισχυρός ακόμα και αν αναγνωριστεί κάποιος άλλος ως ιδιοκτήτης της έκτασης.
Ο ίδιος νόμος επέτρεψε και απαλλοτριώσεις ιδιωτικών εκτάσεων.
Το δεύτερο βήμα έγινε το 2006 με τον Ν. 3468 , ο οποίος καθόρισε ότι ........προωθείται κατά προτεραιότητα η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ, έθεσε το πλαίσιο και τις εγγυήσεις για κάθε μορφή ΑΠΕ και δημιούργησε την « Επιτροπή Προώθησης Επενδυτικών Σχεδίων Μεγάλης Κλίμακας για ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ (Συμπαραγωγή Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Αποδοτικότητας) ».
Ηταν μια πρώτη μορφή «fast track», τεσσεράμισι χρόνια πριν θεσμοθετηθεί ο γνωστός και ως «νόμος Παμπούκη».
Ως «μεγάλη κλίμακα» θεωρήθηκαν τα 30 MW και ο προϋπολογισμός των 30 εκατ. ευρώ.
Το 2008, το Ειδικό Χωροταξικό για τις ΑΠΕ επέβαλε την εγκατάσταση των ΑΠΕ σε κάθε γωνιά της υπαίθρου που δεν είχε την τύχη να προστατεύεται από ειδικό προεδρικό διάταγμα.
Το Ειδικό Χωροταξικό εξαιρεί τον δομημένο χώρο και τις διαμορφωμένες τουριστικές εγκαταστάσεις, θεωρώντας ότι ΑΠΕ μπορούν να είναι εγκαταστάσεις μεγάλης κλίμακας στην ύπαιθρο.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις αυτές, στην Κρήτη αποκλείονται ρητά από εγκατάσταση σταθμών ΑΠΕ μόνον η Σαμαριά και το Βάι, καθώς και αρχαιολογικές ζώνες Α” βαθμού προστασίας. «Στην Κνωσό επιτρέπεται», είναι το πικρό σχόλιο της κυρίας Σφακιανάκη.
Το ευνοϊκό πλαίσιο για τις εγκαταστάσεις ΑΠΕ ενισχύθηκε το 2010 με τον Ν. 3851 της κυρίας Μπιρμπίλη.
Οι ΑΠΕ αναβαθμίστηκαν σε έργα «υψίστης σημασίας», έτσι ώστε να δεσμεύονται οι δικαστικές αρχές και να υποχρεώνονται να απορρίπτουν τις προσφυγές.
Με τις ρυθμίσεις αυτού του νόμου ενισχύεται περαιτέρω το Ειδικό Χωροταξικό για τις ΑΠΕ σε μια προσπάθεια να φανεί ότι υπερτερεί έναντι κάθε άλλης νομοθετικής διάταξης.
Μάλιστα ο νόμος επιχειρεί να δεσμεύσει και τον πολεοδομικό σχεδιασμό, ορίζοντας ότι δεν μπορεί να θέτει περιοριστικές ρυθμίσεις για την ανάπτυξη έργων ΑΠΕ, πέρα απ’ όσα προβλέπονται από το Ειδικό Χωροταξικό.
«Κραυγαλέα» αντισυνταγματικός
Μόνο σήμερα μπορούμε να δούμε τις συνέπειες του Ν. 2941/2001 στις αλλαγές χρήσης γης στα βουνά και τους κάμπους της Κρήτης ( και ολης της χώρας ).
Με την αξιοποίηση αυτού του νόμου επιτυγχάνεται η νομότυπη υφαρπαγή πατρογονικών περιουσιών.
Η μέθοδος είναι απλή.
Η ενδιαφερόμενη εταιρεία κάνει αίτηση για την εγκατάσταση αιολικού πάρκου σε μια συγκεκριμένη περιοχή.
Ακολουθεί ο χαρακτηρισμός αυτής της περιοχής ως δασικής από το δασαρχείο.
Σύμφωνα με τον νόμο, αρκεί αυτός ο χαρακτηρισμός για να δοθεί η άδεια εγκατάστασης ΑΠΕ, ανεξάρτητα από την ύπαρξη ή όχι νόμιμου ιδιοκτήτη.
Η μέθοδος αυτή εφαρμόζεται κατά κόρον, προκειμένου να αποξενώσει τους κατοίκους όχι μόνο από τις ιδιοκτησίες τους, αλλά και από τον χώρο που περιβάλλει τους οικισμούς τους.
Με αυτόν τον τρόπο για πρώτη φορά στην Ιστορία δημιουργείται κίνητρο για χαρακτηρισμό ως δασικών ολόκληρων περιοχών.
Και βέβαια στόχος δεν είναι να προστατευθούν, αλλά ακριβώς ο αντίθετος: να αποδοθούν στους ιδιώτες προς εκμετάλλευση.
Αυτόν τον παραλογισμό είχε επισημάνει κατά τη συζήτηση αυτού του νομοσχεδίου στη βουλή, τον Αύγουστο του 2001, η τότε αξιωματική αντιπολίτευση, η οποία βρίσκεται σήμερα στην κυβέρνηση.
Και ο καθηγητής Προκόπης Παυλόπουλος ,είχε διακηρύξει σε όλους τους τόνους την αντισυνταγματικότητα αυτής της ρύθμισης, εφόσον κατά τη γνώμη του παραβιάζεται μ’ αυτήν το άρθρο 24 του Συντάγματος, το οποίο αναφέρεται στην προστασία των δασών:
« Με όλη την καλή πρόθεση σας το λέω, δεν ξέρω αν θα είστε κυβέρνηση όταν θα πληρώνουμε τα σπασμένα, αυτά που κάνετε τώρα, αλλά αν είστε ακόμη, εμείς θα το φέρουμε, για να σας το θυμίσουμε, είναι αντισυνταγματικές οι διατάξεις.
Θα τις βρείτε μπροστά σας, γιατί όλες οι άδειες που θα δώσετε θα πέσουν. […] Γιατί δεν έχετε σε καμία περίπτωση λάβει υπόψη σας ότι σε δάση και δασικές εκτάσεις υπάρχει νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας που δεν επιτρέπει να δημιουργούνται τέτοιου είδους εγκαταστάσεις εν πάση περιπτώσει, παρά μόνο αν είναι ακραία η περίπτωση και έχουν εξαντληθεί όλες οι άλλες περιπτώσεις για εγκατάσταση.
Είναι δηλαδή επικουρική η δυνατότητα εγκατάστασης και αυτό προϋποθέτει μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων ειδική για το ζήτημα αυτό.
Σας είπα και πάλι και το ξαναλέω και οι εξ ημών νομικοί το γνωρίζουν και δεν χρειάζεται να πω τίποτα περισσότερο.
Μα χρειάζεται φιλοσοφία για να καταλάβετε ότι πράξεις που έχουν κηρυχθεί παράνομες με αποφάσεις δικαστηρίων ως αντισυνταγματικές, γιατί παραβιάζουν το άρθρο 24, δεν μπορείτε να τις νομιμοποιήσετε; Δεν νομιμοποιούνται, δεν αποκτούν νόμιμο έρεισμα».
Προκόπης Παυλόπουλος
Μια άλλη διάσταση έδινε στη δική της αγόρευση η άλλη επιφανής νομικός της Νέας Δημοκρατίας , Αννα Ψαρούδα-Μπενάκη:
« Για να εξηγούμεθα, όλα αυτά, οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής κ.λπ., θα γίνονται πλέον από ιδιώτες, διότι έτσι θα πρέπει να μπορεί να γίνεται. Ακούστε όμως και τη συνέχεια. Τα έργα αυτά παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από οποιονδήποτε φορέα και αν υλοποιούνται, χαρακτηρίζονται εκ του νόμου ως «δημοσίας ωφελείας».
Δηλαδή εδώ τι γίνεται; Βέβαια θα ακολουθηθεί ο νόμος περί απαλλοτριώσεων ως προς τη διαδικασία, την τιμή μονάδος στις αποζημιώσεις κ.λπ., αλλά το βασικό στοιχείο της απαλλοτρίωσης, η εξυπηρέτηση δημόσιας ωφέλειας, δεν κρίνεται κατά περίπτωση, αλλά χαρακτηρίζεται από τον νόμο .....a priori.
Αυτά τα πράγματα, κύριοι συνάδελφοι, δεν μπορούν να σταθούν και δεν μπορούν να ψηφιστούν.
Δεν μπορούμε να τα ψηφίσουμε.
Δεν μπορούμε δηλαδή κατά τρόπο τόσο κραυγαλέο να προχωρήσουμε αντίθετα από το Σύνταγμα».
Και ναι μεν δεν τα ψήφισαν τότε οι της Νέας Δημοκρατίας, αλλά σήμερα με μεγάλο ζήλο τα εφαρμόζουν, μαζί με τους τότε αντιπάλους τους του ΠΑΣΟΚ.
Ας προστεθεί ότι το νομοσχέδιο είχε περάσει τότε εσπευσμένα από το θερινό τμήμα της Βουλής, μαζί με ρυθμίσεις για τα… Ελληνικά Ναυπηγεία !!!!!!.
Την αντισυνταγματικότητά του υπαινίχτηκε με διακριτικό αλλά σαφή τρόπο και η έκθεση της επιστημονικής υπηρεσίας της Βουλής.
Σήμερα διαπιστώνουμε τις καταστροφικές για το περιβάλλον συνέπειες της εφαρμογής του.
Μια άλλη πολιτική
--Υπάρχει μια άλλη πολιτική για τις ΑΠΕ, η οποία θα ξεπερνούσε το αδιέξοδο στο οποίο μας οδηγεί η σημερινή κυρίαρχη πολιτική για τις βιομηχανικές ΑΠΕ;
Η Βάννα Σφακιανάκη απαντά θετικά:
« Μια εθνική πολιτική για τις ΑΠΕ θα μπορούσε και θα έπρεπε να βασιστεί σε ένα πρότυπο που θα εξασφαλίζει ενεργειακή ασφάλεια και αυτάρκεια που να αντέχει, ανεξάρτητα από συνεργασίες και ανταλλαγές. Αυτή η πολιτική θα έπρεπε να υιοθετήσει κατά προτεραιότητα ένα πρότυπο αποκεντρωμένης διαχείρισης που συνδέει τις ΑΠΕ με τους καταναλωτές και τις παραγωγικές δραστηριότητες στο πλαίσιο της αυτοπαραγωγής, με άμεση διασπορά των ωφελημάτων στην κοινωνία, και να μπει στον κόπο ν’ αποδείξει ότι είναι –αν είναι- αναγκαίο να αναλωθεί χώρος της υπαίθρου και πόσος, συνεκτιμώντας όλες τις άλλες δραστηριότητες και ανάγκες».
Ενα τέτοιο πρότυπο εκ των πραγμάτων « συγκεντρώνει τις εγκαταστάσεις στον δομημένο χώρο, δεν έχει ανάγκη διανοίξεων νέων δρόμων και εγκαταστάσεων δικτύων στα βουνά και είναι ασύγκριτα πιο οικονομικό για το κοινωνικό σύνολο, που στο τέλος πάντα πληρώνει το κόστος των επενδύσεων ».
Κατά την κυρία Σφακιανάκη, αυτή η εθνική πολιτική πρέπει , « να αποδείξει και να εγγυηθεί ότι θα κλείσουν θερμικά εργοστάσια, να θέσει σαφή χρονοδιαγράμματα για τον σκοπό αυτό, αποκλείοντας το ενδεχόμενο να συνεχίσουν να αναπτύσσονται, για να υποστηρίξουν –ως μονάδες βάσης- μια αέναη ανάπτυξη των ΑΠΕ, με στόχο την εξαγωγή ενέργειας σε τρίτους, ακόμα κι αν αυτό ζημιώνει τη χώρα».
Αυτή η εθνική πολιτική για τις ΑΠΕ θα έπρεπε να συνδυαστεί με χωροταξικό σχεδιασμό που θα συνεκτιμήσει τις ανάγκες όλων των παραγωγικών τομέων και την προστασία του περιβάλλοντος και θα διαφυλάξει τους εθνικούς πόρους και πρώτα απ’ όλα το νερό και τη γη.
Το συμπέρασμα είναι ότι «από έναν τέτοιο σχεδιασμό, για την κοινωνία και τη χώρα και όχι για τους δείκτες της «πράσινης ανάπτυξης», είναι βέβαιο ότι θα προέκυπτε ανατροπή του συνόλου της πολιτικής και της νομοθεσίας που ισχύει σήμερα». Ποιος είναι έτοιμος να αντιμετωπίσει κάτι παρόμοιο;
http://www.e-karystos.gr/article.php?id=1923
δημοσιεύτηκε και στην ''Εφημερίδα των συντακτών''
